''တက္ကသိုလ်ပညာ မြန်မာလိုသင်ပါမှ ဘွဲ့ရ ပညာမတတ် ဇာတ်လမ်းဆုံးသည်''ဆိုသော ခေါင်းစဉ်ဖြင့် စောင့်ကြည့်ဂျာနယ်မှာ ကျွန်တော် ဆောင်းပါးတပုဒ်ရေးခဲ့သည်။ ထိုဆောင်းပါးကို တယောက်က ဖေ့စ်ဘုတ်ပေါ်တင်လိုက်သည့် လူရွယ်တယောက်က ကျွန်တော့် စေတနာကို သိသော်လည်း ကန့်ကွက်ပါရ စေဟု မှတ်ချက်ပေးသည်။ သူကန့်ကွက်ရသည့် အကြောင်းက သင်ခန်းစာတွေကို အင်္ဂလိပ်လို မသင်လျှင် အင်္ဂလိပ်စာကောင်းကောင်း မတတ်မှာစိုးလို့ပါတဲ့။
''ဪ ဒုက္ခပါပဲ။ ခက်နေပါပြီ''ဟု စိတ်ထဲက ညည်းမိသည်။ မှတ်ချက်ပေးသော လူငယ်က သင်ခန်းစာတွေကို အင်္ဂလိပ်လိုသင်လျှင် အင်္ဂလိပ်စာကောင်း ကောင်းတတ်မည်ဟု ထင်နေပုံရသည်။ ဘာသာရပ်တွေကို ဆက်သင်နေသည့်အတွက် အင်္ဂလိပ်စာလည်း ကောင်းကောင်းမတတ်။ ဘာသာရပ်လည်းဘာမှ မတတ်ဘဲ 'ဘွဲ့ရပညာမတတ်'တွေ နှစ်စဉ်တိုးပွားနေသည့်ကိစ္စကို ကျွန်တော်က ပဓာနဆွေးနွေးနေခြင်း ဖြစ်ရာ ထိုလူရွယ်သည် ကျွန်တော့် ဆိုလိုချက်ကို သဘောပေါက်ပုံ မရကြောင်း ထင်ရှားနေသည်။
အင်္ဂလိပ်ဘာသာကို သင်ခြင်းနှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာ သာဖြင့်သင်ခြင်းတို့ လုံးဝ(လုံးဝ)မတူပါ။ 'အင်္ဂလိပ်ဘာသာကို သင်ခြင်း'မှာ မလုပ်မဖြစ် ဆက်လုပ်သင့် သည့်ကိစ္စဖြစ်သည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် သင်ခြင်းကို တော့ မရပ်မဖြစ် ရပ်တန့်ပစ်ဖို့ အချိန်တွေပင် လွန်နေပါပြီ။
အင်္ဂလိပ်ဘာသာကိုသင်ခြင်းမှာ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာလူငယ်တွေအတွက် မုချလိုအပ်ပါသည်။ အရေး ကြီးပါသည်။ ယနေ့ ကမ္ဘာသုံးဘာသာစကားတခုအဖြစ် ကျယ်ပြန့်စွာ နေရာယူနေသော အင်္ဂလိပ်စာ၏ အရေး ပါမှုကို အမြော်အမြင်ရှိသူတိုင်း သိကြပါသည်။ တချိန် က တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံတွင် မော်စီတုံး၏ သြဝါဒစာအုပ်အနီကလေးများကို အမြတ်တနိုးကိုင်ပြီး 'ဝမ်စွေ့'ဟု အော်နေကြသော လူငယ်များသည် ယနေ့ “Follow me” အင်္ဂလိပ်စာသင်ကြားရေးစာအုပ်များကို အမြတ်တနိုးကိုင်ပြီး အင်္ဂလိပ်စာကို အငမ်းမရ သဲကြီး မဲကြီး သင်ယူနေကြပြီဟု ပုဂ္ဂိုလ်တယောက်က ရေးဖူးသည်။ ယနေ့ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာလူငယ်တွေ အင်္ဂလိပ်စာကို သဲကြီးမဲကြီး သင်ယူသည့်အဆင့်သို့ ရောက်ပါပြီလား။ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ပညာရပ်မျိုးစုံကို အင်္ဂလိပ်လို ရေးသားပြီးဖြစ်သည့်အတွက် ထိုပညာရပ် များကို ဆည်းပူးချင်သူတိုင်း၊ အင်္ဂလိပ်စာကောင်းကောင်းတတ်ဖို့ လိုပါသည်။ ပြည်ပနှင့် ဆက်သွယ်ပြီး လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်ချင်သူတိုင်း အင်္ဂလိပ်ပညာကောင်းကောင်းတတ်ဖို့ လိုပါသည်။ ကျွန်တော်သည် အင်္ဂလိပ်စာကို လေးစားပါသည်။ အင်္ဂလိပ်စာတတ်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်း အလေးအနက် ယုံကြည်ပါသည်။ ကျွန်တော် အထူးပြုသင်ယူခဲ့သော ပညာရပ်ဆိုင်ရာ စာအုပ်စာ တမ်းများ အင်္ဂလိပ်လိုဖတ်ရှုလေ့လာပြီး မြန်မာပရိသတ် အတွက် မြန်မာလိုစာအုပ်စာတမ်းများ ရေးသားနေပါ သည်။ 'ဒီနေ့ လူငယ်တွေ အင်္ဂလိပ်စာမတတ်ရင် လူရာဝင်မှာမဟုတ်ဘူး။ အင်္ဂလိပ်စာ တကယ်တတ်အောင်သင်ကြပါ၊ လေ့လာကြပါ'ဟု တပည့်တွေကို မကြာခဏ တိုက်တွန်းရပါသည်။
ယနေ့ အင်္ဂလိပ်စာကို သင်ကြားသည့်အခြေအနေ ဘယ်လိုရှိပါသလဲ။ အတွေ့အကြုံတခုကို ပြောပြ ၂ဝဝဝ ပြည့်နှစ်ဝန်းကျင်က နေပြည်တော်မှာ ကျင်းပသော ပညာရေးဆွေးနွေးပွဲများကို ကျွန်တော်တက်ရသည်။ တနေ့တွင် အင်္ဂလိပ်စာသင်ကြားရေးနှင့်ပတ်သက်၍ ကျွန်တော်က တခုဆွေးနွေးသည်။ ကျွန်တော် ကျောင်းသားဘဝက ဥပစာ (က)နှင့် (ခ)တန်း (ယခု ပထမနှစ်၊ ဒုတိယနှစ်)တို့တွင် အင်္ဂလိပ်စာမှာ မယူမနေရ ဘာသာဖြစ်သည်။ ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် အင်္ဂလိပ်စာဌာနက ဆရာ၊ ဆရာမများက ကျွန်တော် တို့ကို သင်ကြားပေးသည်။ ပထမနှစ်မှာ အသေးစိတ်ပို့ချသောစာအုပ်က ၂ အုပ်၊ ခြုံ၍ပို့ချင်သောစာအုပ်က တအုပ်၊ စာစီစာကုံးအတွက် ပြဋ္ဌာန်းသောစာအုပ်က ၂ အုပ် စုစုပေါင်း ၅ အုပ်သင်ရသည်။ ဒုတိယနှစ်မှာ အသေးစိတ် ၂ အုပ်၊ စာစီစာကုံးအတွက် ၂ အုပ် စုစုပေါင်း ၄ အုပ်သင်ရသည်။ ထိုစာအုပ်များကို ဆရာ၊ ဆရာမများက ရှင်းလင်းစွာ သင်ကြားပို့ချပေးသည်။ ကျွန်တော်တို့ ကောင်းကောင်းနားလည်သည်။ စာစီစာကုံး လေ့ကျင့်ခန်းများ ပုံမှန်လုပ်ရပြီး နည်းပြ ဆရာများက သေသေချာချာ စစ်ဆေးပေးသည်။ ရှင်းပြသည်။ ပညာရေး ဆွေးနွေးပွဲမှာ ကျွန်တော်က ထိုအကြောင်းကို ပြောပြရင်း ''အဲဒီတုန်းက အင်္ဂလိပ် စာဌာနက ဆရာတွေ၊ ဆရာမတွေ ကျွန်တော်တို့ကို ၂ နှစ်သင်ပေးတဲ့ အင်္ဂလိပ်စာကိုယ်ခံနဲ့ ဝိဇ္ဇာတန်း (တတိယနှစ်၊ စတုတ္ထနှစ်)ရောက်တော့ ဖီလိုဆိုဖီတို့၊ သမိုင်းတို့ အင်္ဂလိပ်လိုပို့ချတာကို ကျွန်တော်တော့ ကောင်းကောင်း နားလည်ပါတယ်။ စာမေးပွဲဖြေတော့လည်း အင်္ဂလိပ်လိုပဲ လွယ်လွယ်ကူကူ ဖြေနိုင်တယ်''ဟု ပြောပြသည်။ ပြီးတော့ ''အခုခေတ်မှာလည်း ကျောင်းသားတွေကို သင်နည်းအမျိုးမျိုးနဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ သင်နေတာပဲ။ ကျွန်တော်တို့ကို သင်တုန်းကလောက် မတတ်ကြဘူးလို့ ခံစားနေရတယ်''ဟု ကောက်ချက် ချလိုက်သည်။ အစည်းအဝေးမှာ ရှိနေသော ဒုတိယပညာရေးဝန်ကြီး ဒေါက်တာမျိုးမြင့် (ယခုကွယ်လွန်)က ဤသို့ ပြန်ပြောပါသည်။ ''ဆရာက ကျွန်တော့်ဆရာမို့လို့ ခုလိုသက်သက်ညှာညှာ ပြောတာထင်ပါတယ်။ တကယ်ဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေက ဒါထက်ဆိုးပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့လည်း ကြိုးစားနေပါတယ်'' ဟူ၍ ဖြစ်ပါသည်။ သိသာရုံ တင်ပြခြင်းပါ။
တပည့်ဖြစ်ခဲ့သော ပါမောက္ခဆရာမကြီးတယောက်က ရှစ်တန်း၊ ကိုးတန်း အင်္ဂလိပ်စာသင် ကြားနေသည့်အခြေအနေများကို တာဝန်အရ ကျောင်းတွေလှည့်လေ့လာပြီး ဤသို့ပြောသည်။ ''ဆရာရယ်၊ သင်ပေးတဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမတွေကလည်း သိပ်မရေလည်၊ ကျောင်းသားတွေကလည်း မတတ်နဲ့ ဘယ်လို လုပ်ရမယ် မသိပါဘူး။ အင်္ဂလိပ်စာသင်နေပေမဲ့ အလွတ်ပဲကျက်နေပြီး တကယ်မရေးတတ်၊ မဖတ် တတ်ပါဘူး''တဲ့။ လက်ရှိအခြေအနေ နမူနာတခုဖြစ်ပါသည်။
ဘာသာရပ်တွေကို အင်္ဂလိပ်လို(အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်)သင်သည့် အခြေအနေက ပိုဆိုးပါသည်။ ဆရာ၊ ဆရာမတော်တော်များများက ဘာသာရပ်ကို အင်္ဂလိပ်လိုရေလည်အောင် ရှင်းမပြနိုင်ပါ။ ရှင်းပြနိုင် သည့် အင်္ဂလိပ်စာကိုယ်ခံသူတို့မှာမရှိ။ သည်တော့ ထုံးစံအတိုင်း မှတ်စုခေါ်ပေးသည်။ အသံထွက်တွေက မပီမသ၊ စားလုံးပေါင်းတွေက အလွဲလွဲအမှားမှား၊ ထိုမှတ်စုတွေကို ကျောင်းသားတွေက လိုက်ရေးသည်။ ကိုယ်တိုင်ပင်လိုက်မရေးတော့ဘဲ မှတ်စုစာအုပ်ကို ကော်ပီယာဖြင့် ကူးယူတာလည်းရှိသည်။ ကူးထား သောစာများကို အလွတ်ကျက်သည်။ စာမေးပွဲမှာလည်း ဒါတွေပဲ မေးစရာရှိတော့ 'ဒါမေးဒါဖြေ'နှင့် အောင်လာကြသည်။ တတန်းပြီး တတန်းတက်ပြီး ဘွဲ့ရသည်။ ဘာမှတော့မတတ်။
မကြာမီက တက္ကစီငှားစီးပြီး ပြည်လမ်းမှသွားစဉ် တက္ကစီမောင်းသူလူရွယ်က တက္ကသိုလ်ဘက်သို့ ကြည့်ရင်း တက္ကသိုလ်ကိုလွမ်းကြောင်းပြောသည်။ သူ့အတွေ့အကြုံတွေကို စမြုံ့ပြန်သည်။ ''ဒါပေမဲ့ ဆရာ ရယ်၊ ရှက်ရှက်နဲ့ပဲပြောပါ့မယ်။ စာတော့ ဘာမှမတတ်ခဲ့ပါဘူး။ ဆရာမပေးတဲ့ မှတ်စုကိုကျက်ပြီး ကျက်ထား တာပြန်ဖြေရင်း ဘွဲ့ရခဲ့တာပဲ။ ဘွဲ့ရပေမဲ့ယူခဲ့တဲ့ ဘာသာရပ်ကို ဘာမှမတတ်တော့ အသုံးမချနိုင်ဘူးပေါ့''ဟု ဝမ်းနည်းပန်းနည်း ပြောသည်။ ''သြော် ဘွဲ့ရပညာမတတ်တွေရဲ့ နမူနာတခုပဲလေ''ဟု စိတ်ထဲမှာ တွေးမိပါသည်။
ယခင်က ရေးဖူးသည့်အတိုင်း အခြေခံမှာရော၊ တက္ကသိုလ်မှာရော အင်္ဂလိပ်ကိုသင်ကြားနေသည့် ဆရာ၊ ဆရာမတွေထဲမှာ အင်္ဂလိပ်စာရော၊ ဘာသာရပ်ရော တကယ်ကျွမ်းကျင်တတ်မြောက်သည့် ဆရာ၊ ဆရာမများမရှိဟု ဆိုလိုခြင်းမဟုတ်ပါ။ တကယ်တတ်မြောက်သူများရှိပါသည်။ ထို့အတူ အင်္ဂလိပ်စာရော၊ ဘာသာရပ်ရော တကယ်မတတ်မြောက်ဘဲ မရေမလည် မှတ်စုပေးပြီး သင်နေသူများလည်း အများ အပြားရှိနေပါသည်။ သို့သော် ဘာသာရပ်များကို မြန်မာလိုသင်ဖို့ ဆွေးနွေးလျှင် ထိုဆရာ၊ ဆရာမများက ခါးခါးသီးသီး ကန့်ကွက်ကြကြောင်း သိရပါသည်။ အကြောင်းပြချက်တွေထဲမှာ ကမ္ဘာ့အဆင့်မီအောင် ဆိုတာလည်းပါသည်။ အင်္ဂလိပ်စာကောင်းကောင်း မတတ်ဘဲ၊ ဘာသာရပ်မကျွမ်းဘဲ ကမ္ဘာ့အဆင့်မီ အောင် ဘယ်လိုသင်နိုင်ပါမည်နည်း။ တချို့က မြန်မာလိုဘာသာပြန်၍မရဟု ပြောသည်။ ဘာသာစကား၏သဘာဝကို နားမလည်၍ ပြောခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဘာသာစကားတခုမှတခု ဘာသာပြန်၍မရဆိုတာမျိုးမရှိစကောင်းပါ။ တလုံးချင်းဘာသာပြန်၍မရလျှင် ရှင်းလင်းချက်ဖြင့် ပြန်၍ရကြောင်း ''ဘာသာပြန်သူတို့ လိုက်နာရသည့် ပညတ်ချက် ၁ဝ ပါး''တွင် အတိအလင်းဖော်ပြထားပါသည်။ ဘာသာပြန်၍မရဟုဆို သူများသည် (၁) အင်္ဂလိပ်စာကောင်းကောင်းမတတ်၍သော်လည်းကောင်း (၂) မြန်မာစာကောင်းကောင်း မတတ်၍သော် လည်းကောင်း (၃) ဘာသာရပ်မကျွမ်း ကျင်၍သော်လည်းကောင်း တခုခုချွတ်ယွင်း၍ ဤသို့ ပြောခြင်းဖြစ်ပါလိမ့်မည်။
''အင်္ဂလိပ်လို နားမလည်တဲ့ကျောင်းသားကို အင်္ဂလိပ်လိုသင်ပြီး ကျူရှင်တို့၊ လာဘ်လာဘတို့အတွက် ဖန်တာ၊ ဒါလည်းရှိတာပေါ့။ ဒါကြောင့် အင်္ဂလိပ်လိုသင်ရတဲ့အရသာကို မစွန့်လွှတ်ချင်တာလဲရှိတာပေါ့''ဟုလည်း အသံထွက်လာပါသည်။ ဘယ်လောက်မှန်သလဲမသိပါ။ ဆရာ၊ ဆရာမတွေအနေနှင့်တော့ ဤသဘောထားမျိုး မထားစကောင်းပါ။
နိုင်ငံခြားဘာသာစကားမှလွဲ၍ ကျန်ဘာသာရပ်အားလုံးကို မိခင်ဘာသာစကားဖြင့်သာ သင်ကြားရမည်ဟု ပေါ်လစီချမှတ်အကောင်အထည်ဖော်နေသော တရုတ်နိုင်ငံ တက္ကသိုလ်များအကြောင်း ရေးထားသည့် စာတပုဒ်ကို မကြာမီက ဖတ်လိုက်ရပါသည်။
ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာတော့ 'ဘွဲ့ရပညာမတတ်'တွေ နှစ်စဉ်တသောသော ထွက်နေဆဲဖြစ်သည်။ ထိုအခြေအနေကို မပြုပြင်ဘဲ သည်အတိုင်းထားသည့်အတွက် ရေတွေ တဝေါဝေါယိုထွက်နေသည့် ရေကာ တာကြီးကို မပိတ်မဆို့ဘဲ လက်ပိုက်ကြည့်နေသလို ဖြစ်နေပါလိမ့်မည်။ ရေကာတာကြီး ဝုန်းခနဲကျိုးပေါက် သွားလျှင်တော့။
မောင်ခင်မင်(ဓနုဖြူ)